Robert Kuśmirowski

ur. 1973 r., Łódź Zobacz dzieła Artysty →

Jest absolwentem Wydziału Artystycznego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie – w 2003 r. otrzymał dyplom w pracowni prof. Sławomira Mieleszki w Instytucie Sztuk Pięknych. W latach 2002-2003 przebywał na stypendium w Pracowni Metalu i Modelowania na Uniwersytecie Rennes 2 (Beaux-Arts Rennes) we Francji.

Performer i rzeźbiarz, twórca instalacji i obiektów. Zajmuje się też rysunkiem, fotografią i muzyką. W swoich pracach poświęca się głównie tematyce czasu, kultury materialnej i przemijania. Często jego prace stanowią niezwykle pieczołowicie wykonane imitacje starych przedmiotów, obiektów, a czasem całych pomieszczeń. W 2003 r. umieszczony został na pierwszym miejscu rankingu internetowego „Artysta Roku” magazynu Raster. Został laureatem Paszportu „Polityki” za rok 2005. Związany obecnie z Fundacją Galerii Foksal w Warszawie, Johnen Galerie w Berlinie, Guido Costa Projects w Turynie oraz Andrew Kreps Gallery w Nowym Jorku. Mieszka i pracuje w Lublinie. Od 2007 r. pracuje na macierzystej uczelni Instytutu Sztuki Pięknych WA UMCS w Lublinie, w Zakładzie Intermiediów oraz Sammer Academy in Salzburg (2013-2014).

Robert Kuśmirowski nazywany jest „geniuszem atrapy”, „genialnym imitatorem”, „fałszerzem i manipulatorem rzeczywistości”. Większość jego prac jest oparta na rekonstrukcji i kopiowaniu starych przedmiotów, dokumentów, fotografii, a raczej tworzeniu ich łudząco podobnych imitacji. Zazwyczaj nie mają one swego określonego pierwowzoru, a jedynie przywołują kulturę materialną pewnej epoki. Zawsze jednak cechuje je obsesyjna dokładność i skrupulatność. W większych instalacjach ujawnia się też kolekcjonerskie zamiłowanie Artysty – nagromadzone przedmioty tworzą wówczas trudne do ogarnięcia zbiory, określone przez Joannę Mytkowską jako „barok nadmiaru i entropia detali”.

Artysta odwołuje się do pamięci, historii i nostalgii, jaka towarzyszy kulturze wizualnej z odległej i nieco bliższej przeszłości, znikającej powoli pod kolejnymi warstwami. Przywołuje wspomnienia, ale i dezorientuje, tak jak zrobił to w Facade (2009, Balnkenberge, Belgia), gdy w rząd wymuskanych kamienic nadmorskiego kurortu wstawił fasadę zapomnianego, zaniedbanego, nędznego i zniszczonego budynku z ciemnej polskiej uliczki. W jego twórczości silnie obecny jest wątek wanitatywny. Odtwarzanie staje się sposobem podejmowania tematu krótkotrwałości, przemijalności czy w końcu śmierci kultury materialnej. Podobny charakter mają też jego akcje i działania performerskie, uzupełniane czasami komponowaną przez niego muzyką.

Kiedyś powiedział, że odtwarza rzeczy takimi, jakimi chciałby je widzieć. Opowiada, że dzieciństwo było dla niego „czasem chronicznych chorób i walki z odpornością organizmu na leki z różnych półek. Pobyt w szpitalach zrodził ogólną niechęć do zamkniętych izolatek nafaszerowanych bielą i utwierdził mnie w przekonaniu, że to co białe i czyste jest bezduszne…”. Doświadczenia te uwarunkowały rozwój jego twórczości. Jednak to fascynacja muzyką popchnęła Kuśmirowskiego do rozpoczęcia studiów na Wydziale Artystycznym UMCS w Lublinie. Chciał nauczyć się projektować okładki do płyt zespołu, w którym grał koncertując od 1989 r. Pierwszy raz sięgnął do idei odtwarzania jeszcze przed studiami. Powrócił do niej na trzecim roku, gdy na wystawie zorganizowanej w korytarzu swojego wydziału umieścił kilkanaście drobnych dokumentów, od karty egzaminacyjnej po rachunek z hipermarketu. Jeszcze w trakcie studiów zmaterializował w Galerii Białej w Lublinie (2002) swoje wspomnienia o stacjach PKP, wykorzystując w tym celu eksponaty z pracowni Zespołu Szkół Kolejowych w Lublinie i Muzeum Kolejnictwa Wąskotorowego w Karczmiskach, a także „podrabiając” tabor kolejowy z wagonem naturalnych wymiarów.

W 2003 r. wziął udział w wystawie „Cultural Territories #4” organizowanej przez Galerie fur Zeitgenoessische Kunst w Lipsku. Zainscenizował wówczas podróż z Paryża, przez Luksemburg, do Lipska wcielając się w rolę cyklisty żyjącego w latach 20. XX wieku. W tym samym roku w CSW Zamku Ujazdowskim wykonał także rekonstrukcję pracowni artystycznej z okresu PRL-u (Double V). Po jednej stronie przestrzeni ustawił gotowe i znalezione przedmioty, po drugiej zimitował lustrzane odbicie owej pracowni, wykonując wszystkie eksponaty własnoręcznie. W listopadzie 2004 r. w Galerii Potocka Artysta stworzył imitacje mieszczącego się tam w latach 20. XX wieku atelier fotograficznego Józefa Muchy i świadczył usługi fotograficzne. Odbył także pieszą podróż z Łodzi do Paryża, której dokumentacja zaprezentowana była Van Abbe Museum w Eindhoven (2004). Ukoronowaniem rocznego projektu „The Ornaments of Anatomy” była wystawa – laboratorium anatomiczne szalonego doktora Verniera w Kunstverain w Hamburgu (2005). Na przełomie lat 2009 i 2010 prezentował w londyńskim Barbican Centre Bunker tajemniczy i niepokojący bunkier z czasów II wojny światowej.

Wybrane wystawy indywidualne:
2011 – „MSZ, czyli Muzeum Sztuki Zdeponowanej”, Galeria Kronika, Bytom
2010 – „Cosmorama / P.A.P.O.P.”, Fondazione Galleria Civica, Trydent, Włochy
2010 – „Wystawa jesienna”, Galeria Bielska BWA, Bielsko-Biała
2010 – „Museum of Deposited Art”, Fundacja Morra Greco, Neapol, Włochy
2010 – „Muzeum Sztuki Zdeponowanej”, Galeria Biała, Lublin
2009 – „Masyw kolekcjonerski”, Bunkier Sztuki, Kraków
2009 – Barbican Gallery, Londyn
2008 – „Robert Kuśmirowski”, Museum Dhondt-Dhaenens, Deurle, Belgia
2007 – „DATAmatic 880”, Galerie Magazin, Berlin, Niemcy
2006 – „Ornamenty anatomii III” (w ramach projektu „W Samym centrum uwagi”), Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa
2006 – „Prace”, BWA, Gorzów Wielkopolski
2006 – „Kanał”, Galeria Manhattan, Łódź
2006 – „Ornaments of Anatomy, Band 2”, Kunstverein, Hamburg, Niemcy
2006 – „Robert Kuśmirowski”, Migrosmuseum, Zurych, Szwajcaria
2006 – „Kanal”, Johnen & Schöttle, Kolonia, Niemcy
2005 – „D.O.M.”, Fundacja Galerii Foksal, Warszawa
2005 – „The Ornaments of Anatomy”, Kunstverein, Hamburg, Niemcy
2005 – „The Museum of The last Artwork”, Yerba Buena Art Center, San Francisco, USA
2005 – „Eksperymentalne studio anatomiczne”, Galeria Biała, Lublin
2005 – „Double V Post industrial”, Van Abbe Museum, Eindhoven, Holandia
2005 – „Kunstmiroffsky” (z Michałem Stachyrą i Kamilem Stańczakiem), Kordegarda – Oddział Zachęty Narodowej Galerii Sztuki, Warszawa
2004 – „Hydrograf”, Galeria Arsenał, Białystok
2004 – „D.O.M.”, Johnen und Schottle Galerie, Berlin, Niemcy
2004 – „Usługi dla ludności”, Galeria Potocka, Kraków
2004 – „Yes I’m wsiór”, Cysterna, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa
2004 – „Double V”, Galeria Kronika, Bytom
2003 – „Double V”, Laboratorium – Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa
2003 – „Fontanna”, Galeria XX1, Warszawa
2002 – Galeria Biała, Lublin

Wybrane wystawy zbiorowe:
2011 – „Historia w sztuce”, Muzeum Sztuki Współczesnej (MOCAK), Kraków
2011 – „Kolekcja MOCAK-u”, Muzeum Sztuki Współczesnej (MOCAK), Kraków
2011 – „Spektrum”, Kunsthalle Wien, Wiedeń, Austria
2011 – „The Power of Fantasy”, BOZAR, Bruksela, Belgia
2010 – „Träume finden in der Vergangenheit statt”, Kunstmuseum Dieselkraftwerk, Cottbus, Niemcy
2010 – „Obraz kolekcji”, Galeria Arsenał, Białystok
2010 – „Star City – The Future under Communism”, Nottingham Contemporary, Nottingham, Wielka Brytania
2009 – „Die Kunst ist super!”, Hamburger Bahnhof, Berlin, Niemcy
2009 – „Chasing Napoleon”, Palais de Tokyo, Paryż, Francja
2009 – „Sygnatury wojny”, Galeria Sektor I, Górnośląskie Centrum Kultury, Katowice
2009 – „From the Archive”, Galeria Żak-Branicka, Berlin, Niemcy
2009 – „Aktywne studio – przygody plastyczne wokół fotografii”, Zona Sztuki Aktualnej, Łódź
2009 – „Kolekcja alternatywna”, Centrum Kultury, Lublin
2009 – „Obudź się i śnij”, Fundacja Signum, Wenecja, Włochy
2009 – „Wolność od-zysku”, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa
2009 – „Inwazja dźwięku”, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa
2009 – „2nd Athens Biennial. Heaven”, Ateny, Grecja
2009 – „Beaufort 03” – Blankenberge, Belgia, Bruksela
2009 – „Fotoplastykon – przygody plastyczne wokół fotografii”, Zona Sztuki Aktualnej, Łódź
2008 – „After Nature”, New Museum, Nowy Jork, USA
2008 – „Aktywne studio”, Galeria Studio, Warszawa
2008 – „Poland Street Underground 2008”, Londyn, Wielka Brytania
2008 – „Odczarowanie – proces ciągły”, BWA Awangarda, Wrocław
2008 – „Efekt czerwonych oczu. Fotografia polska XXI wieku”, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa
2008 – „Kwiaty naszego życia”, CSW Znak Czasu, Toruń
2008 – „Manual CC”, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa
2008 – „T2 Torino Triennale”, Turyn, Włochy
2008 – „Femont Generalny”, Galeria Biała, Lublin
2008 – „OK! Wyspiański”, Muzeum Narodowe, Kraków
2007 – „Wreszcie nowa! Małopolskie kolekcje sztuki współczesnej”, Muzeum Narodowe, Kraków
2007 – „Transgresja wyobraźni”, Centrum Kultury, Lublin
2007 – „Pamięć tej chwili z odległości lat, które miną”, dawna Fabryka Schindlera, Kraków
2007 – „Odczarowanie”, BWA, Zielona Góra
2007 – „Tektonika historii”, Instytut Sztuki Wyspa, Gdańsk
2007 – „Against Time”, Bonniers Konsthall, Sztokholm
2007 – „Rockers Island”, Museum Folkwang, Essen
2006 – „Spojrzenia. II edycja”, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa
2006 – „Of Mice and Men”, 45. Berlin Biennial for Contemporary Art, Berlin, Niemcy
2006 – „Architektura intymna, architektura porzucona”, Galeria Kronika, Bytom
2006 – „Śniadanie w muzeum”, Muzeum Sztuki, Łódź
2006 – „Teatr niemożliwy”, Art Center, Londyn, Wielka Brytania
2006 – „Teatr niemożliwy”, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa
2005 – „Teatr niemożliwy”, Kunsthalle, Wiedeń
2005 – „Animalum 27%”, Roda Sten, Göteborg / Andrew Kreps Gallery, Nowy Jork, USA / Headlands Center for the Arts, San Francisco, USA
2005 – „Nova biała”, Galeria Biała, Lublin
2005 – „Powidoki widzialności”, Galeria Sektor I, Katowice
2005 – „Extra City Center for contemporary Art.”, Antwerpia, Belgia
2004 – „Access cz.hu.pl.sk”, Display Gallery, Praga, Czechy
2004 – „4 KS 2/63. Auschwitz Prozess Austellung”, Frankfurt n. Menem, Niemcy
2004 – „Prym”, Galeria BWA, Zielona Góra
2004 – „Doba romnatyzmu”, Instytut Polski, Kijów, Ukraina
2004 – „Drang nach West”, Compact Space, Berlin, Niemcy
2004 – „Distances?”, La Plateau, Paryż, Francja
2004 – „De ma fenêtre. Des artistes et leurs territories”, Ecole Nationale Superiéure des Beaux-Arts, Paryż, Francja
2004 – „Palimpsest muzeum”, Biennale Sztuki w Łodzi, Muzeum Historii Miasta Łodzi
2004 – „IV Triennale młodych”, Centrum Rzeźby Polskiej, Orońsko
2004 – „Niosę przed sobą lustro”, Galeria Szara, Cieszyn / Galeria Sektor I, Katowice (2005)
2003 – „Simon says Aloha to polish Art. Stockholm Art Fair”, Sztokholm, Szwecja
2003 – „Wymarsz rowerowy”, Galerie für Zeitgenössische Kunst, Lipsk, Niemcy
2003 – „Stan wojenny”, Zmiana Organizacji Ruchu, Warszawa
2003 – „Jusqu’au bout du mone”, Galerie de L’Espace International et Orangerie du Thabor, Rennes, Francja
2002 – „Novart.pl”, Festiwal Młodej Sztuki, Kraków
2002 – „Supermarket sztuki III – ludzie i przedmioty” Galeria DAP, Warszawa
2002 – „Sztuka ożywiona”, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa; Bunkier Sztuki, Kraków
2001 – „Pozaginania rysunkowe”, Młode Forum Sztuki Galerii Białej, Lublin
1998 – „Rysunek i malarstwo”, Galeria Mat-Mart, Lublin