Jan Gryka

W swojej twórczości sięgał do różnorodnych form wypowiedzi: od performance do instalacji, które tworzy przy użyciu nietrwałych, kruchych, naturalnych substancji (mąki z wodą, jajka, jedwabnej nici) oraz przedmiotów oklejanych drobinami ciasta. Jest kierownikiem Zakładu Intermediów i Rysunku na Wydziale Artystycznym UMSC. Od 1985 r. wspólnie z Anną Nawrot prowadzi Galerię Białą w Lublinie.

Jest absolwentem Instytutu Wychowania Artystycznego w Lublinie. Dyplom z malarstwa w pracowni prof. Mariana Stelmasika obronił w 1983 r. Pracuje na Wydziale Artystycznym UMSC, obecnie jako kierownik Zakładu Intermediów i Rysunku. Od 1985 r. wspólnie z Anną Nawrot prowadzi Galerię Białą w Lublinie, a od 1996 r. – Młode Forum Sztuki, program edukacyjny galerii skierowany do studentów Wydziału Artystycznego UMCS.

Instalacje Gryki to skrupulatnie rozwieszone na ścianach fotografie, video monitory pokazujące dokumentalny, wielogodzinny zapis, wreszcie katalogowa szafka, niewielki stół i maleńki taboret: wszystkie zewnętrzne atrybuty idei, której Gryka poświęcił ostatnie lata życia i twórczości. Kilka lat temu Jan Gryka zredukował swój „materiał artystyczny” do dwóch nasyconych symboliką elementów: wody i mąki. Mieszając je stworzył trzeci, archetypowy materiał – ciasto, nośnik głęboko w nas zakodowanych znaczeń: chleba, prosfory, ale w tym wypadku także przedmiot twórczych manipulacji. Gryka stworzył prywatną mitologię artystyczną rozrastającą się, wciągającą coraz to nowych jej świadków i uczestników. Każdy może się stać właścicielem „drobinki” ciasta ze wszystkimi zakodowanymi w niej znaczeniami, każdy z obdarowanych może zostać współwłaścicielem ofiarowanej przez Grykę mitologicznej przestrzeni.
– Jerzy Onuch o twórczości artysty

Prace Gryki były pokazywane na wielu wystawach indywidualnych, m.in. w Galerii AT w Poznaniu (1996 r.), Labirynt 2 w Lublinie (1999 r.), Galerii Miejskiej w Bańskiej Bystrzycy (2003 r.), oraz na wystawach zbiorowych, m.in. „Biała sztuka” w Galerii Miejskiej Arsenał w Poznaniu (1999 r.), „Utopia i wizja” w Galerii Zachęta w Warszawie (2000 r.) oraz „Zanurzenie” w Centrum Sztuki Współczesnej w Kijowie (2004 r.).